Işleýiş merkeziniň işleýiş ölçeg takyklygyna täsir edýän faktorlary bilýärsiňizmi?

Maşyn merkezleriniň işleýiş ölçeg takyklygyna täsir edýän faktorlary seljermek we optimizasiýa

Abstrakt: Bu kagyz, işleýiş merkezleriniň işleýiş ölçeg takyklygyna täsir edýän dürli faktorlary içgin öwrenýär we olary iki kategoriýa bölýär: öňüni alyp bolýan faktorlar we öňüni alyp bolmajak faktorlar. Işläp bejermek, el bilen we awtomatiki programmirlemekde san hasaplamalary, kesiş elementleri we gural sazlamak we ş.m. ýaly öňüni alyp boljak faktorlar üçin jikme-jik işlenip taýýarlanylýar we degişli optimizasiýa çäreleri teklip edilýär. Iş böleklerini sowatmak deformasiýasy we maşyn guralynyň durnuklylygy ýaly öňüni alyp bolmajak faktorlar üçin sebäpler we täsir mehanizmleri derňelýär. Maksat, işleýiş merkezleriniň işleýşi we dolandyrylyşy bilen meşgullanýan tehnikler üçin giňişleýin bilim salgylanmalaryny bermek, şeýle hem işleýiş merkezleriniň işleýiş ölçeg takyklygynyň gözegçilik derejesini ýokarlandyrmak we önümiň hilini we önümçiligiň netijeliligini ýokarlandyrmak.

 

I. Giriş
Döwrebap işlemegiň esasy enjamy hökmünde, işleýiş merkezleriniň işleýiş ölçegli takyklygy önümleriň hili we öndürijiligi bilen gönüden-göni baglanyşyklydyr. Hakyky önümçilik prosesinde dürli faktorlar işlemegiň ölçeg takyklygyna täsir eder. Bu faktorlary çuňňur seljermek we täsirli gözegçilik usullaryny gözlemek uly ähmiýete eýe.

 

II. Täsir ediji faktorlar

 

(I) Işleýiş prosesi
Işlemek prosesiniň rasionallygy, işlemegiň ölçeg takyklygyny esasan kesgitleýär. Alýumin bölekleri ýaly ýumşak materiallary gaýtadan işlenende, gaýtadan işlemegiň esasy ýörelgelerine eýermegiň esasynda demir örtükleriniň täsirine aýratyn üns berilmelidir. Mysal üçin, alýuminiý böleklerini üwemek prosesinde, alýuminiň ýumşak gurluşy sebäpli, kesmek netijesinde emele gelen demir örtükler işlenip düzülen ýüzüni çyzyp biler we şeýlelik bilen ölçegli ýalňyşlyklary ýüze çykarar. Şeýle ýalňyşlyklary azaltmak üçin çipi aýyrmak ýoluny optimizirlemek we çip aýyrmak enjamynyň sorulmagyny güýçlendirmek ýaly çäreler görülip bilner. Şol bir wagtyň özünde, iş tertibinde gödek işlemegiň we gutarnykly işlemegiň paýlanyşy ýeterlik meýilleşdirilmelidir. Gödek işlenip taýýarlanylanda, köp mukdarda kömek puluny çalt aýyrmak üçin has uly kesiş çuňlugy we iýmit tizligi ulanylýar, ýöne gutarnykly işlemegiň has ýokary ölçegli takyklyga ýetip biljekdigini üpjün etmek üçin degişli gutarnykly işleýiş ätiýaçlygy, adatça 0,3 - 0,5 mm bolmaly. Gurluşyň ulanylyşy nukdaýnazaryndan, gysyş wagtyny azaltmak we modully gurallary ulanmak ýörelgelerine eýermekden başga-da, enjamlaryň ýerleşiş takyklygy hem üpjün edilmelidir. Mysal üçin, gysgyç prosesinde iş böleginiň pozisiýasynyň takyklygyny üpjün etmek üçin ýokary takyklykly ýerleşdiriji nokatlary we ýüzleri ýerleşdirip, gysgyç pozisiýasynyň gyşarmagy sebäpli ýüze çykýan ölçegli ýalňyşlyklardan gaça duruň.

 

(II) Maşyn merkezleriniň el bilen we awtomatiki programmirlemeginde san hasaplamalary
El bilen programmirlemek ýa-da awtomatiki programmirlemek bolsun, san hasaplamalarynyň takyklygy möhüm ähmiýete eýe. Programmirleme prosesinde, gural ýollaryny hasaplamagy, koordinat nokatlaryny kesgitlemegi we ş.m. öz içine alýar. Mysal üçin, tegelek interpolýasiýanyň traýektoriýasyny hasaplanyňyzda, tegelegiň merkeziniň ýa-da radiusynyň koordinatlary nädogry hasaplansa, hökmany suratda ölçegli gyşarmalara sebäp bolar. Çylşyrymly şekilli bölekleri programmirlemek üçin takyk modellemek we gural ýollaryny meýilleşdirmek üçin ösen CAD / CAM programma üpjünçiligi zerur. Programma üpjünçiligi ulanylanda, modeliň geometrik ölçegleri takyk bolmaly we döredilen gural ýollary seresaplylyk bilen barlanmaly we barlanmaly. Şol bir wagtyň özünde, programmistler berk matematiki esaslara we baý programmirleme tejribesine eýe bolmaly we bölekleriň işleýiş talaplaryna laýyklykda programmirleme görkezmelerini we parametrlerini dogry saýlap bilmeli. Mysal üçin, buraw işleri meýilleşdirilende, buraw çuňlugy we yza çekiş aralygy ýaly parametrler programmirleme ýalňyşlyklary sebäpli ýüze çykýan ölçegli ýalňyşlyklardan gaça durmak üçin takyk kesgitlenmeli.

 

(III) Kesiş elementleri we gurallaryň öwezini dolmak
Kesiş tizligi vc, iýmit tizligi f we kesiş çuňlugy ap işlemegiň ölçeg takyklygyna ep-esli täsir edýär. Artykmaç kesiş tizligi gurallaryň könelmegine sebäp bolup biler, şeýlelik bilen işlemegiň takyklygyna täsir edip biler; iýmitiň aşa köp bolmagy kesiş güýjüni artdyryp, iş bölekleriniň deformasiýasyna ýa-da gurallaryň titremegine we ölçegli gyşarmalara sebäp bolup biler. Mysal üçin, ýokary gatylykly ergin polatlary gaýtadan işlenende, kesiş tizligi gaty ýokary saýlanan bolsa, guralyň kesiş gyrasy könelýär we işlenilen ululygy kiçeldýär. Işleýiş materialy, gural materialy we maşyn gurallarynyň işleýşi ýaly dürli faktorlary göz öňünde tutup, kesişiň esasly parametrleri hemmetaraplaýyn kesgitlenmeli. Adatça, kesiş synaglary ýa-da degişli kesiş gollanmalaryna salgylanyp saýlanyp bilner. Şol bir wagtyň özünde, gurallaryň öwezini dolmak hem işlemegiň takyklygyny üpjün etmegiň möhüm serişdesidir. Işleýiş merkezlerinde, gural geýiminiň öwezini dolmak gurallaryň könelmegi sebäpli dörän ölçegli üýtgeşmeleri hakyky wagtda düzedip biler. Operatorlar guralyň hakyky eşik ýagdaýyna görä guralyň öwezini dolmak bahasyny öz wagtynda sazlamalydyrlar. Mysal üçin, bir topar bölekleri üznüksiz işlemek wagtynda işlemegiň ölçegleri yzygiderli ölçelýär. Ölçegleriň kem-kemden artýandygy ýa-da azalýandygy ýüze çykarylanda, indiki bölekleriň işleýiş takyklygyny üpjün etmek üçin guralyň öwezini dolmagyň bahasy üýtgedilýär.

 

(IV) Gurallary düzmek
Gural sazlamasynyň takyklygy işlemegiň ölçeg takyklygy bilen gönüden-göni baglanyşyklydyr. Gurallary düzmek prosesi, gural bilen iş böleginiň arasyndaky deňeşdirilen pozisiýany kesgitlemekdir. Gural sazlamasy nädogry bolsa, işlenen böleklerde ölçegli ýalňyşlyklar hökmany suratda ýüze çykar. Precokary takyklyk tapyjyny saýlamak, gural sazlamagyň takyklygyny ýokarlandyrmak üçin möhüm çäreleriň biridir. Mysal üçin, optiki gyrasy tapyjy ulanyp, guralyň ýagdaýy we iş böleginiň gyrasy ± 0.005mm takyklygy bilen takyk kesgitlenip bilner. Awtomatiki gural sazlaýjy enjamlar bilen enjamlaşdyrylan işleýiş merkezleri üçin, gurallary çalt we takyk sazlamak üçin doly ulanylyp bilner. Gurallary sazlamak amaly wagtynda, gurallary sazlamagyň takyklygyna galyndylaryň täsirinden gaça durmak üçin gural sazlaýyş gurşawynyň arassalygyna hem üns berilmelidir. Şol bir wagtyň özünde, operatorlar gural sazlamagyň iş proseduralaryna berk eýermelidirler we birnäçe ölçeg alyp, gural sazlamagyň ýalňyşlygyny azaltmak üçin ortaça bahany hasaplamalydyrlar.

 

III. Düzedip bolmajak faktorlar

 

(I) Işledilenden soň iş bölekleriniň sowadyjy deformasiýasy
Iş bölekleri gaýtadan işlemek döwründe ýylylyk döreder we işlenenden soň sowadylanda termiki giňelme we gysylma täsiri sebäpli deformasiýa ediler. Bu hadysa metal işläp bejermekde köp duş gelýär we ondan gaça durmak kyn. Mysal üçin, käbir uly alýuminiý garyndy gurluş bölekleri üçin, işlenende öndürilýän ýylylyk birneme ýokarydyr we sowadylandan soň ululygynyň kiçelmegi görnüp dur. Sowadyjy deformasiýanyň ölçeg takyklygyna täsirini azaltmak üçin, sowadyjy gaýtadan işlenende ýerlikli ulanylyp bilner. Sowadyjy diňe bir kesiş temperaturasyny we gurallaryň könelmegini peseltmek bilen çäklenmän, iş bölegini deň derejede sowadyp, termiki deformasiýa derejesini peseldip biler. Sowadyjy saýlanylanda, iş materialyna we işleýiş prosesiniň talaplaryna esaslanmalydyr. Mysal üçin, alýumin böleklerini gaýtadan işlemek üçin, gowy sowadyjy we ýaglaýyş aýratynlyklaryna eýe bolan ýörite alýumin garyndysyny kesýän suwuklyk saýlanyp bilner. Mundan başga-da, in-situ ölçeg ýerine ýetirilende, sowadyş wagtynyň iş böleginiň ululygyna täsiri doly göz öňünde tutulmalydyr. Adatça, ölçeg iş bölegi otag temperaturasyna sowadylandan soň geçirilmelidir, ýa-da sowadyş döwründe ölçeg üýtgemelerine baha berilip, ölçeg netijeleri empirik maglumatlara görä düzedilip bilner.

 

(II) Işleýiş merkeziniň özi

 

Mehaniki taraplar
“Servo Motor” bilen nurbatyň arasyndaky gowşamak: “Servo” hereketlendirijisi bilen nurbatyň arasyndaky baglanyşygyň gowşamagy, geçiriş takyklygynyň peselmegine getirer. Işleýiş prosesinde, motor aýlananda, gowşadylan birikme nurbadyň aýlanmagynyň yza galmagyna ýa-da deň bolmazlygyna sebäp bolar, şeýlelik bilen guralyň hereket traýektoriýasy ideal ýagdaýdan daşlaşar we ölçegli ýalňyşlyklar ýüze çykar. Mysal üçin, ýokary takyklykly kontur işlenende, bu gowşatma işlenip düzülen kontur görnüşinde gyşarmalara sebäp bolup biler, meselem, göni we tegeleklik talaplaryny ýerine ýetirmezlik. Servo hereketlendirijisi bilen nurbatyň arasyndaky baglanyşyk boltlaryny yzygiderli barlamak we berkitmek, şeýle problemalaryň öňüni almak üçin esasy çäre. Bu aralykda, baglanyşygyň ygtybarlylygyny ýokarlandyrmak üçin ýumşak hozlar ýa-da sapak gulplaýjy serişdeleri ulanylyp bilner.

 

Top nurbatly podşipnikleri ýa-da hozlary geýmek: Top nurbaty, işleýiş merkezinde takyk hereketi amala aşyrmak üçin möhüm komponent bolup, podşipnikleriň ýa-da hozlaryň könelmegi nurbadyň geçiş takyklygyna täsir eder. Könelişensoň, nurbadyň arassalanylyşy kem-kemden ýokarlanar we hereketiň dowamynda guralyň nädogry hereket etmegine sebäp bolar. Mysal üçin, eksenel kesilende, nurbat hozynyň geýilmegi guralyň eksenel ugry boýunça ýerleşişini nädogry eder, netijede işlenen bölegiň uzynlygynda ölçegli ýalňyşlyklar ýüze çykar. Bu köýnegi azaltmak üçin nurbadyň gowy ýaglanmagy üpjün edilmelidir we çalgy ýagy yzygiderli çalşylmalydyr. Şol bir wagtyň özünde, top nurbadyny yzygiderli anyklamak amala aşyrylmalydyr we köýnek rugsat edilýän aralykdan ýokary bolsa, podşipnikleri ýa-da hozlary öz wagtynda çalyşmaly.

 

Buraw bilen hozuň arasynda ýeterlik ýaglamak: icationag çalmak, nurbat bilen hozuň arasyndaky sürtülmäni artdyrar, diňe bir komponentleriň könelmegini çaltlaşdyrman, eýsem hereketiň deň däl garşylygyna sebäp bolup, işlemegiň takyklygyna täsir eder. Işleýiş prosesinde süýrenmek hadysasy bolup biler, ýagny gural pes tizlikde hereket edende aralyk arakesmeler we böküşler bolup, işlenilen ýeriň hilini has erbetleşdirer we ölçeg takyklygyny kepillendirmek kyn bolar. Maşyn guralynyň iş gollanmasyna görä, nurbatyň we hozuň gowy ýaglaýyş ýagdaýynda bolmagyny üpjün etmek üçin çalgy ýagy ýa-da çalgy ýagy yzygiderli barlanmaly we üstüni ýetirmeli. Bu aralykda, çalgy täsirini gowulandyrmak we sürtülmäni azaltmak üçin ýokary öndürijilikli ýaglaýyş önümleri saýlanyp bilner.

 

Elektrik aspektleri
Servo motorynyň näsazlygy: Servo motorynyň näsazlygy guralyň hereket dolandyryşyna gönüden-göni täsir eder. Mysal üçin, hereketlendirijiniň gysga zynjyry ýa-da açyk zynjyry motoryň kadaly işlemezligine ýa-da durnuksyz çykyş momentine eýe bolup, guralyň öňünden kesgitlenen traýektoriýa boýunça hereket edip bilmezligine we ölçegli ýalňyşlyklara sebäp bolmagyna sebäp bolar. Mundan başga-da, hereketlendirijiniň kodlaýjy näsazlygy, pozisiýa ses beriş signalynyň takyklygyna täsir eder we enjamyň gural dolandyryş ulgamynyň guralyň ýagdaýyny takyk dolandyryp bilmezligine sebäp bolar. Servo motoryna yzygiderli tehniki hyzmat etmek, motoryň elektrik parametrlerini barlamak, motoryň sowadyjy fanatyny arassalamak we kodlaýjynyň iş ýagdaýyny anyklamak we ş.m. bolup biljek näsazlyk howplaryny öz wagtynda ýüze çykarmak we ýok etmek üçin amala aşyrylmalydyr.

 

Öwreniş tereziniň içindäki hapalar: Panel şkalasy, guralyň ýerleşişini we hereket süýşmesini ölçemek üçin işleýiş merkezinde ulanylýan möhüm datçikdir. Panel masştabynyň içinde hapalar bar bolsa, bu gözenegiň masştabynyň okalmagynyň takyklygyna täsir eder, şeýlelik bilen, gural gurallaryny dolandyrmak ulgamy nädogry pozisiýa maglumatlary alar we ölçegli gyşarmalara sebäp bolar. Mysal üçin, örtük şkalasynyň ýalňyşlygy sebäpli ýokary takyklykly deşik ulgamlary işlenende, deşikleriň ýerleşiş takyklygy çydamlylykdan ýokary bolup biler. Panel şkalasyny yzygiderli arassalamak we tehniki hyzmat etmek, ýörite arassalaýjy gurallary we arassalaýjylary ulanmak we gözenegiň masştabyna zeper ýetmezlik üçin dogry amal amallaryny ýerine ýetirmek gerek.

 

Servo güýçlendirijiniň şowsuzlygy: Servo güýçlendirijiniň wezipesi dolandyryş ulgamy tarapyndan berlen buýruk signalyny güýçlendirmek we servo motoryny işe sürmek. Sero güýçlendiriji şowsuz bolanda, mysal üçin tok turbasy zaýalananda ýa-da güýçlendiriji faktor adaty bolmadyk ýagdaýynda, servo motoryny durnuksyz işledip, işlemegiň takyklygyna täsir eder. Mysal üçin, hereketlendirijiniň tizliginiň üýtgemegine, kesiş prosesinde guralyň iýmit tizliginiň deň bolmazlygyna, işlenen bölegiň üstki çişligini ýokarlandyrmagyna we ölçeg takyklygynyň peselmegine sebäp bolup biler. Ajaýyp maşyn guralynyň elektrik näsazlygyny ýüze çykarmak we bejermek mehanizmi döredilmelidir we sero güýçlendiriji ýaly elektrik bölekleriniň näsazlyklaryny wagtynda anyklamak we bejermek üçin hünärmen elektrik abatlaýyş işgärleri enjamlaşdyrylmalydyr.

 

IV. Netije
Işleýiş merkezleriniň işleýiş ölçeg takyklygyna täsir edýän köp sanly faktor bar. Işlemek prosesi, programmirlemekdäki san hasaplamalary, kesiş elementleri we gural sazlamak ýaly öňüni alyp boljak faktorlar proses shemalaryny optimizirlemek, programmirleme derejesini gowulandyrmak, kesiş parametrlerini esasly saýlamak we gurallary takyk kesgitlemek arkaly netijeli dolandyrylyp bilner. Iş böleklerini sowatmagyň deformasiýasy we enjam guralynyň durnuklylygy ýaly garşy çykyp bolmajak faktorlar, doly ýok etmek kyn bolsa-da, sowadyjy ulanmak, yzygiderli tehniki hyzmat etmek we näsazlygy ýüze çykarmak we enjam guralyny bejermek ýaly amatly amal çäreleri ulanyp, işlemegiň takyklygyna täsirini azaldyp biler. Hakyky önümçilik prosesinde, işleýiş merkezleriniň operatorlary we tehniki ýolbaşçylary bu täsir ediji faktorlara doly düşünmelidirler we işleýiş merkezleriniň işleýiş ölçeg takyklygyny yzygiderli gowulandyrmak, önümiň hiliniň talaplara laýyk gelmegini üpjün etmek we kärhanalaryň bazar bäsdeşlik ukybyny ýokarlandyrmak üçin öňüni alyş we gözegçilik üçin maksatly çäreleri görmelidirler.